Als ondernemer of privépersoon bent u vaak afhankelijk van de besluitvorming van de overheid. U wilt namelijk gaan bouwen of u wilt wil een reactie op een ingediend bezwaarschrift. In de wet staan termijnen waarbinnen de overheid een beslissing moet nemen. Maar wat als de overheid niet binnen de voorgeschreven termijn een beslissing neemt? Welke mogelijkheden heeft u als ondernemer of privépersoon om ervoor te zorgen dat de overheid sneller beslist? In deze blog worden handvatten gegeven, zodat u kan afdwingen dat de overheid op korte termijn in uw zaak een besluit gaat nemen.
Dwangsom bij niet tijdig beslissen
De Algemene wet Bestuursrecht maakt het mogelijk om de overheid te dwingen tot het geven van een besluit. U kunt de overheid na het verstrijken van de beslistermijn ingebreke stellen en dreigen met een dwangsom.
Als de overheid de ingebrekestelling heeft ontvangen, dan heeft de overheid twee weken om een besluit te nemen. Als de overheid na het verstrijken van de termijn van twee weken geen besluit neemt, dan moet de overheid per dag dat geen beslissing is genomen een geldbedrag – genaamd een dwangsom – betalen aan de ondernemer of privépersoon die de ingebrekestelling heeft ingediend.
De hoogte van de dwangsom die de overheid moet betalen is afhankelijk van de duur van de vertraging. Als de dwangsom na twee weken na het indienen van de ingebrekestelling gaat lopen gelden de volgende bedragen:
Na 42 dagen is de dwangsom volledig volgelopen, daarom bedraagt het dwangsombedrag dat de overheid moet betalen maximaal € 1442,-.
- € 23,- per dag voor de eerste twee weken;
- € 35,- per dag voor de volgende twee weken;
- € 45,- per dag voor de overige dagen.
Beroep bij niet tijdig beslissen
Het komt in de praktijk regelmatig voor dat de overheid, ook nadat de maximale dwangsom van € 1442,- moet worden betaald, alsnog geen besluit neemt. In dat geval was de – beperkte – financiële prikkel blijkbaar onvoldoende voor de overheid om ervoor te zorgen dat spoedig een besluit wordt genomen. In dat geval kan beroep bij de bestuursrechter worden ingesteld wegens niet tijdig beslissen.
Een ondernemer of privépersoon kan beroep instellen bij de bestuursrechter wegens niet tijdig beslissen. Dit beroep kan worden ingesteld door bij de rechtbank een beroepschrift in te dienen. Als de bestuursrechter tot de conclusie komt dat de overheid te laat is met beslissen, dan zal de bestuursrechter de overheid opdragen om binnen twee weken na de uitspraak een besluit te nemen.
De rechtbank koppelt aan de verplichting om binnen twee weken na de uitspraak een besluit te nemen een sanctie. De rechtbank bepaalt in dergelijke gevallen dat de overheid een dwangsom moet betalen aan de ondernemer of privépersoon per dag dat het besluit niet bekendgemaakt is. De hoogte van de dwangsom die de rechtbank oplegt aan de overheid bedraagt normaliter tussen de € 15.000,- en € 25.000,-. Gelet op de hoogte van de dwangsom die de rechtbank oplegt nemen de meeste overheden daarna wel spoedig een besluit.
Inzet versnellingsinstrumenten
Het is voor een ondernemer of privépersoon in sommige gevallen niet altijd verstandig om gebruik te maken van de instrumenten om de besluitvorming van de overheid te versnellen. Dit is het geval als een ondernemer of privépersoon afhankelijk is van een gunstig besluit van de overheid. Het is daarom raadzaam om, voordat gebruik wordt gemaakt van de instrumenten, een belangenafweging te maken. In sommige gevallen kan veel belang gehecht aan een constructieve verhouding met de overheid. Mocht desondanks niet langer gewacht kunnen worden op een besluit van de overheid, dan zijn de instrumenten handig om snelle besluitvorming af te dwingen.
DHC Advocaten kan u daar als ondernemer en particulier met raad en daad terzijde staan.
mr. Jan-Rob van Manen / mr. Maarten Smits
Bouw, vastgoed en overheden, Onderneming en bedrijf, Arbeid en inkomen
Bouw, vastgoed en overheden